Samoocena, samoakceptacja, poczucie własnej wartości i pewność siebie.

Samoocena, samoakceptacja, poczucie własnej wartości i pewność siebie

Wiele osób uważa, że są tożsame. Nawet w różnych opracowaniach, szczególnie tych gazetowych poradnikach, stosuje się je wymiennie.

Nic bardziej błędnego, każde z tych określeń ma inne znaczenie.

Dziś trochę teorii.

Pewność siebie

najprościej można określić, jako taki stan, w którym dobrze czujemy się sami ze sobą, wpieranie, akceptowanie i doceniania tego jacy jesteśmy. Inaczej mówiąc, sami czujemy się dobrze ze sobą.

Na pewność siebie składa się wiele czynników. Ja wymienię tu trzy najważniejsze:

• poczucie własnej wartości
• samoocena
• samoakceptacja

Poczucie własnej wartości

to pierwotne doświadczenie z którym się rodzimy. Przekonanie, że jesteśmy wyjątkowe i wartościowe, bez względu na wszystko co może się zdarzyć. Wystarcza sam fakt, że żyjemy. Ja utożsamiam poczucie własnej wartości z bezwarunkową miłością siebie samej.

Poczucie własnej wartości kształtuje się w nas od najmłodszych lat. Mają na nią wpływ następujące czynniki:

• inni ludzie: rodzice, rodzeństwo, przyjaciele, znajomi, nauczyciele, autorytety,
• porównania społeczne: początkowo u małych dzieci, to stwierdzenie, że koleżanka ma ładniejszą lalkę, później porównania społeczne znacznie się nasilają i u osób dorosłych często są powodem obniżonego poczucia własnej wartości. Braki w wykształceniu, sytuacja materialna, prestiż społeczny, akceptacja grupy i wiele innych,
• sukcesy i porażki, wszystko to co nas spotyka, gdy podejmujemy wyzwanie, zarówno z samą sobą jak i z realnym przeciwnikiem, wyznaczenie sobie celu i jego realizacja  lub wygrana w konkursie,
• własne działania: działania podejmowane w sposób świadomy w celu podnoszenia poczucia własnej wartości.

Samoocena,

to jak samo określenie wskazuje, nasza opinia o samej sobie. Kształtujemy ją najczęściej wg naszych subiektywnych przekonań na temat sukcesu i porażki. Można mieć wysokie poczucie własnej wartości lecz nisko samą siebie oceniać. Lub odwrotnie, wysoko oceniać swoje działania i jednocześnie mieć niskie poczucie własnej wartości.

Samoocena ma trzy aspekty:

• Ja realny
• Ja idealny
• Ja powinnościowy

Ja realny, to nasza własna odpowiedź na pytanie jaka jestem.

Gdy odpowiadamy sobie na to pytania pojawia się wiele określeń pozytywnych lecz zdarzają się też te negatywne. W dużej mierze zależy to jak wysokie standardy sobie narzucamy. Warto przyjrzeć się kryteriom, które stosujemy względem siebie i tym które stosujemy względem innych osób. Czy aby na pewno są takie same. A może nasze są zaniżone lub zawyżone?

Ja idealny, to odpowiedź na pytanie jaka chciałabym być.

I tu pojawia się cała nasza historia, nasze marzenia dotyczące naszego idealnego życia, pragnienia, które być może nie zostały zrealizowany, plany, z których nic nie wyszło albo z których nie jesteśmy do końca zadowolone. Ja idealna to najczęściej u nas kobiet, zbiór cech nie jednej osoby lecz “najlepsze fragmenty” wielu ludzi.
Intelekt jak Einstein, erudycję jak najlepszy mówca, włosy jak Claudia Schiffer, figurę jak inna modelka, pewność siebie Madonny, umiejętności kulinarne jak Robert Makłowicz, bogactwo jak Królowa Angielska i wiele innych.

Zastanówmy się przez chwilę, czy ktoś taki mógłby istnieć? Zdecydowanie NIE.

Einstein miał okropne włosy. Figura Elżbietay II czy Roberta Makłowicza, raczej nie jest do pozazdroszczenia. Modelki z cała pewnością nie są mistrzyniami wypieków  czy fantastycznymi mówcami.

Ja powinnościowe, to odpowiedź na pytanie jaka być powinnam.

W tym aspekcie naszej samooceny, znajdują się wszystkie nasze przekonania oraz przekonania innych osób, które są dla nas ważne. Jeśli Twoja Mama uważała, że dobra pani domu codziennie przygotowuje trzydaniowy obiad, to prawdopodobnie, gdy przygotujesz jedynie danie główne, to czujesz dyskomfort. Z jednej strony wiesz jak bardzo musisz się postarać by szybko po pracy podać rodzinie obiad, ale mimo to, gdzieś wewnątrz jakiś głos mówi ” Co z Ciebie za gospodyni? A gdzie zupa i deser?”.

Podobnie mamy przekonania względem wyglądu, emocji, związków czy pracy.  Dobry pracownik zostaje po godzinach, dorosłe kobiety nie płaczą, kobieta powinna ustąpić mężczyźnie, zbyt ekstrawagancka fryzura nie przystoi kobiecie w pewnym wieku. Szczególnie określenie “w pewnym wieku” jest dość często narzucane nam przez społeczeństwo.

Samoakceptacja

to odpowiedź na pytanie w jakim stopniu siebie akceptuję, taką jaka jestem. Ze wszystkimi wadami i zaletami. Nie oznacza to, że jesteśmy zadufani w sobie. Znamy swoje zalety, a wady jeśli tego chcemy zmieniamy poprzez świadomą pracę nad nimi.  Można wyodrębnić pięć obszarów samoakceptacji:

• Wygląd fizyczny / ciało, znajdźcie proszę choć jedna kobietę zadowoloną w 100% ze swojego wyglądu. Samoakceptacja oznacza aprobatę swojego wyglądu wraz ze wszystkimi  wadami (czasami tylko my je widzimy).
• Umysł, w tym obszarze znajduje się wiedza, intelekt, wykształcenie, oczytanie, umiejętności
• Popełniane błędy, każdy z nas popełnia błędy, bez nich nie byłoby rozwoju. Jeśli potrafimy się na nich uczyć, mogą być nawet inspirujące i motywujące.
• Uczucia i emocja, kobiety są z Wenus, to wiedzą wszyscy, dlatego jesteśmy emocjonalne i uczuciowe. Czasami trudno nam zachować kamienna twarz w sytuacji kryzysowej, akceptujemy swoje dobre emocje i nie wstydzimy się je pokazywać. Wyrzucenie nagromadzonych złych emocji to też dobre na stres.
• Osobowość, każdy z nas ma inną osobowość, nie ma dwóch takich samych, nawet bliźniaki jednojajeczne podobne do siebie jak dwie krople wody, maja różne osobowości.

Posumowanie

Jak widzicie samoocena, samoakceptacja, poczucie własnej wartości to składowe  pewność siebie. Jedynie wysoka samoocena, samoakceptacja i poczucie własnej wartości mogę sprawić, że będziemy pewnymi sienie kobietami. Nie można pominąć żadnego z elementów tej układanki. To co możemy robić każdego dnia to praca we wszystkich trzech aspektach, wówczas pewność siebie pojawi się sama.